Deze keer heb ik het over tradities. De een houdt ervan, de ander gruwelt ervan. Ik zelf zit denk ik een beetje in het midden. Dat is een van de voordelen van het opgroeien met een Nederlandse vader en een Macedonische moeder. Je kiest gewoon wat je aanspreekt. Ik verdenk mijn moeder ervan dat te hebben gedaan bij het passeren van de Nederlandse grens, want echt heel veel is er niet meer van die Macedonische tradities terecht gekomen in onze opvoeding. Toch zijn er een aantal waar ik gevoelig voor ben…

Tijd voor pinjur

Spreek uit als: pindjoer. Ieder jaar komen de dames uit een straat, familie, dorp of andere samenstelling samen om pinjur te maken. Het is dé talk of town in de periode oktober tot begin november. Wie heeft de beste pan, het heetste vuur, de mooiste plek, de lekkerste paprika’s en de vraag der vragen: de lekkerste pinjur. Ik mocht dit prachtige tafereel filmen vorig jaar. Ze hebben speciaal op mij gewacht, want ik kwam pas in november. Super blij! Ik hou van deze tradities.

Pinjur of Ajvar wordt gemaakt van vermaalde paprika en aubergine en een beste scheut (lees liters) zonnebloemolie. Lekker op brood, bij salades en als bijgerecht bij het warme eten. Zodra de pinjur in de potten zit kom je het overal tegen en staat het bij ieder Macedonische huishouden op tafel.

Twee keer Kerst

Wanneer er pinjur op tafel staat weet je: het najaar is begonnen. En hoewel niemand weet hoe we dit jaar de laatste maanden van het jaar 2020 door kunnen gaan komen, kunnen we wel terugblikken op hoe het “vroeger” ging.

Neem jullie graag weer even mee in de Macedonische tradities tijdens Kerst. In Macedonie wordt Kerst op 6 en 7 januari gevierd.

Badnik is de naam voor kerstavond en valt op 6 januari. Alle vrouwen bakken thuis een brood, waarin een muntje verstopt wordt. Daarna maken de dames het diner voor de avond klaar. De man des huizes breekt dan ‘s avonds het brood aan en verdeelt dit onder het gezin. Het eerste stuk is voor God, het tweede stuk is voor het huis en daarna wordt het brood verder verdeeld, van oud naar jong. Degene die de munt vindt heeft een jaar lang voorspoed.

Na afloop van de maaltijd wordt de tafel niet afgeruimd. Het kan namelijk zo zijn dat God langskomt om van het eten te eten. De volgende ochtend gaat iedereen naar de kerk. Een periode van vasten wordt afgesloten met een stukje brood en wijn. De rest van de dag groet men elkaar niet met goedemorgen of -middag, maar zeg je tegen iemand die je tegenkomt: “Jezus is vandaag geboren.” Het antwoord luidt dan: “Ja, Jezus is geboren.”

Wij hebben thuis altijd de “Nederlandse variant” van Kerst gevierd, althans we hielden ons aan die datum. Mama ging koken, de helft was al op voordat zij aan tafel kon. Chaos, lawaai, drukte, wel veel wijn ook en als hoogtepunt kado’s uitpakken. Ik denk hier met een glimlach aan terug en heb het altijd als een mooie tijd ervaren. Onze zelf gevormde traditie.

My big fat Macedonian wedding

Ken je de film my big fat Greek wedding? Toen ik die voor het eerst zag heb ik daarna 3 dagen spierpijn gehad van het lachen. Bol van de tradities én maniertjes uit de Balkan. Zo heerlijk herkenbaar en wat fijn om te zien dat het dus in heel veel gezinnen zo gaat 😉

Toen ik als klein meisje in Macedonië kwam en ik hoorde op straat de muziek van een bruiloft, werd ik altijd emotioneel. Dat ging door merg en been. Kippenvel. Dus ik riep altijd: als ik ga trouwen, dan trouw ik in Macedonië. In mijn achterhoofd altijd een stemmetje gehad dat dat echt niet ging gebeuren. Tot ik een man trof die zelf ook wel van een feestje houdt en daar best voor wilde gaan. Macedonische bruiloften staan 3 dagen lang BOL van de tradities. Wij hebben de afgeslankte versie gedaan, maar aan een aantal tradities wel vastgehouden. Soms onder lichte dwang. Daar hoef je verder geen woorden aan vuil te maken, vaak zegt een blik wel genoeg…

We trouwden op een winery. Niet bij Tikves, maar bij Popova Kula. Prachtig! En bijna de lekkerste wijnen van Macedonië.

Ik kan er een boek over schrijven, wat we die dagen allemaal hebben meegemaakt. Maar ik nodig je hierbij van harte uit om onze 8 uur durende bruiloftsfilm te komen bekijken bij ons thuis. Ook zo’n Macedonische traditie!

Wijn, wijn en nog eens wijn

De alles verbindende factor van dit alles. Past bij de meeste tradities en zeer geschikt om zelf tradities mee te vormen. Maar: blijf gezond en pas heel goed op jezelf en je naasten.

Bedankt voor het lezen en hopelijk tot de volgende keer!